Vệ tinh NanoDragon là sản phẩm của Đề tài “Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, phóng và vận hành thử nghiệm vệ tinh siêu nhỏ cỡ nano” thuộc “Chương trình khoa học và công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ giai đoạn 2016 – 2020”.

Đây là vệ tinh dạng cubesat, lớp nano. NanoDragon nặng khoảng 4kg với kích thước 3U (100 x 100 x 340,5 mm). Toàn bộ quá trình nghiên cứu, thiết kế, tích hợp, thử nghiệm chức năng vệ tinh hoàn toàn được thực hiện tại Việt Nam, bởi các cán bộ nghiên cứu của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam.

Vị trí dự kiến của vệ tinh NanoDragon trên tên lửa Epsilon số 5.

NanoDragon dự kiến sẽ hoạt động ở quỹ đạo đồng bộ mặt trời độ cao khoảng 560 km. Vệ tinh này được phát triển với mục đích chứng minh có thể dùng công nghệ chùm vệ tinh cỡ siêu nhỏ để thu tín hiệu nhận dạng tự động tàu thủy (Automatic Identification System - AIS) sử dụng cho mục đích theo dõi, giám sát phương tiện trên biển.

Vệ tinh NanoDragon

Theo dự kiến, sau khi rời bệ phóng khoảng 1 giờ đồng hồ, vệ tinh NanoDragon sẽ được tách khỏi tên lửa Epsilon số 5 để bay vào quỹ đạo. 

Để xem trực tiếp quá trình phóng tên lửa mang theo vệ tinh NanoDragon, độc giả có thể truy cập vào kênh YouTube chính thức của Cơ quan Hàng không vũ trụ Nhật bản (JAXA) theo đường dẫn tại đây.

Theo ghi nhận của VietnamNet, đến 8h15 phút sáng nay, buổi phóng tên lửa Epsilon số 5 (Nhật Bản) mang theo vệ tinh NanoDragon của Việt Nam bị tạm hoãn. Theo Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, việc phóng tên lửa Epsilon số 5 sẽ được dời sang một thời điểm khác. VietnamNet sẽ tiếp tục cập nhật đến độc giả về sự kiện này.

Trọng Đạt

NanoDragon: Vệ tinh Made in Vietnam sẵn sàng phóng lên quỹ đạo

Vệ tinh NanoDragon dự kiến sẽ được phóng lên quỹ đạo trước thời điểm tháng 3/2022.

Quỹ ASEAN và Huawei vừa ký kết Biên bản ghi nhớ về nỗ lực chung cùng rút ngắn khoảng cách năng lực kỹ thuật số tại sự kiện Ngày hội Đổi mới sáng tạo Châu Á Thái Bình Dương - Hội nghị Tài năng Kỹ thuật số 2021. 

“Hội nghị Tài năng Kỹ thuật số với mục đích thảo luận và giải quyết nhu cầu của các tài năng ICT trẻ ASEAN, rất phù hợp, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch toàn cầu khiến chúng ta phụ thuộc nhiều hơn vào nền tảng kỹ thuật số. Sự kiện này phù hợp với mục tiêu của Chiến lược tổng thể Kỹ thuật số ASEAN 2025 trong việc nâng cao năng lực người dân khi tham gia kinh tế xã hội kỹ thuật số", trích phát biểu của Phó Tổng Thư ký ASEAN của Cộng đồng An ninh Chính trị - ngài Robert Matheus Michael Tene.

Giám đốc Điều hành Huawei Vietnam, ông Wei Zhenhua đã chia sẻ: “Hội nghị Tài năng Kỹ thuật số hỗ trợ một hệ sinh thái năng lực kỹ thuật số bền vững tại Việt Nam. Sáng kiến ngày hôm nay phù hợp với cam kết của ASEAN và chính phủ Việt Nam trong việc tích hợp tri thức kỹ thuật số của Kế hoạch Hành động ASEAN về Giáo dục năm 2021-2025, nhằm dẫn dắt quốc gia trong việc thực hiện bước nhảy vọt kỹ thuật số. Hội nghị là một ví dụ điển hình cho việc thực thi hiệu quả việc hợp tác xuyên quốc gia, xuyên chính phủ, cũng như các ngành công nghiệp quy mô toàn cầu, điển hình như Huawei, đây là điều rất cần thiết để thu hẹp khoảng cách kỹ thuật số và đáp ứng nhu cầu của nền công nghiệp 4.0”.

“Nuôi dưỡng hệ sinh thái nhân tài ICT sáng tạo là nền tảng cho quá trình chuyển đổi kỹ thuật số. Tận dụng những đổi mới được chia sẻ với những kết quả mà đôi bên cùng có lợi, có thể khai thác sức mạnh của ICT để đưa chúng ta vào một tương lai kỹ thuật số. Cùng với các đối tác, Huawei sẽ đầu tư 50 triệu USD trong 5 năm tới để phát triển 500.000 nhân tài kỹ thuật số ở khu vực Châu Á - Thái Bình Dương”, Chủ tịch Huawei Châu Á Thái Bình Dương, ông Jeffery Liu tuyên bố.

Cam kết thu hẹp khoảng cách giữa các nhân tài kỹ thuật số ở Châu Á - Thái Bình Dương, đặc biệt là ở ASEAN, đã được củng cố hơn nữa với Lễ ký kết Biên bản ghi nhớ giữa Quỹ ASEAN và Học viện Huawei ASEAN Academy. Thỏa thuận nêu bật sự sẵn sàng của cả hai bên trong việc triển khai chương trình Hạt giống cho tương lai ASEAN, đây là phiên bản mở rộng của chương trình ”Hạt giống cho tương lai”, sáng kiến ​​hàng đầu của Huawei đã cung cấp các chương trình đào tạo kỹ năng kỹ thuật số đẳng cấp thế giới cho thế hệ trẻ từ năm 2008 .

Thông qua chương trình Hạt giống cho Tương lai ASEAN, Quỹ ASEAN và Học viện Huawei ASEAN Academy nỗ lực xây dựng năng lực kỹ thuật số của thế hệ trẻ ở 10 quốc gia thành viên ASEAN để họ có thể phát triển trong kỷ nguyên kinh tế kỹ thuật số. Chương trình Hạt giống cho Tương lai ASEAN dự kiến ​​ra mắt vào đầu năm 2022, mời gọi các bạn trẻ từ 15 - 30 tuổi ở ASEAN tham gia vào hành trình đào tạo và nâng cao năng lực về kỹ năng lãnh đạo và kỹ thuật số.

Chia sẻ với ICTnews về kinh nghiệm giải bài toán có nguồn nhân lực chất lượng cao cho các nhà mạng Việt Nam khi chuyển từ nhà mạng viễn thông truyền thống sang trở thành nhà cung cấp dịch vụ số, ông Chen Mingjie, Phó Chủ tịch Huawei Châu Á Thái Bình Dương cho biết, trong chương trình học viện STEM của Huawei đào tạo kỹ năng CNTT cho nhân viên viễn thông cũng có những nội dung này.

“Chúng ta phải được đào tạo và đào tạo lại cán bộ nhân viên thường xuyên để họ có thể cập nhật với sự phát triển công nghệ. Học viện STEM của Huawei cũng bắt đầu từ nhu cầu như thế trong ngành, và đó chính là những lĩnh vực mà chúng tôi rất mạnh. Dựa trên những kinh nghiệm toàn cầu, kết hợp với sự hiểu biết thị trường trong nước, chúng tôi điều chỉnh và đưa ra những chương trình đào tạo phù hợp với kỹ năng của nhân viên. Chúng tôi kết hợp với nhà mạng đưa ra những chương trình đào tạo phù hợp nhằm chuyển đổi kỹ năng của nhân viên. Thứ hai với sự phát triển của công nghệ ICT mới, các nhà mạng viễn thông truyền thống sẽ ngày càng tập trung nhiều hơn, phát triển trở thành nhà mạnh toàn cầu, cung cấp dịch vụ mới. Đây là xu thế lớn, từ nhà mạng viễn thông thành nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây hoặc ICT trong tương lai, đòi hỏi tài năng CNTT rất lớn. Về phương diện đó, chúng tôi có thể hỗ trợ nhà mạng viễn thông”, ông Chen Mingjie nói.

Nguyễn Thái

Tập đoàn VNPT và Thales hợp tác để cùng đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam

Ngày 3/11/2021, tại Paris, Tập đoàn VNPT và Thales đã ký kết Biên bản ghi nhớ chiến lược (MoU) về hợp tác trong các lĩnh vực phù hợp với mục tiêu chuyển đổi số của Việt Nam.

Theo PGS.TS Trần Thế Truyền, Đại học Deakin - Australia, trong việc ứng phó với biến đổi khí hậu, AI đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu khí thải và thay đổi chu kỳ thích ứng, làm cho hệ thống hiệu quả hơn; Cung cấp các cảm biến, hệ thống giám sát tự động; cung cấp các dự báo chính xác và nhanh chóng hơn; hỗ trợ đưa ra các biến tương đồng (nguyên nhân - kết quả) để hiểu về các hiện tượng thời tiết, dự báo...

Theo The Verge, sự phát triển của AI đã khiến nhiều người đặt câu hỏi công nghệ này có thể giúp gì để giải quyết một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với nhân loại: Biến đổi khí hậu. Một bài nghiên cứu mới đây của một nhóm chuyên gia nổi tiếng nhất lĩnh vực này đã trả lời câu hỏi, bằng việc đưa ra một số ví dụ về cách học máy có thể giúp ngăn chặn sự hủy diệt của con người.

Các trường hợp áp dụng AI được đề xuất rất đa dạng, từ sử dụng AI và hình ảnh vệ tinh để theo dõi nạn phá rừng tốt hơn, đến phát triển các vật liệu mới có thể thay thế thép và xi măng (việc sản xuất những nguyên liệu này chiếm tới 9% lượng khí thải nhà kính toàn cầu).

Một công trình nghiên cứu của Giám đốc điều hành DeepMind - Demis Hassabis, người chiến thắng giải thưởng Turing Yoshua Bengio và đồng sáng lập Google Brain - Andrew Ng, đã chỉ ra các lĩnh vực triển khai AI lớn. Nổi bật trong số này là sử dụng thị giác máy tính để theo dõi môi trường; sử dụng phân tích dữ liệu để tìm ra sự thiếu hiệu quả trong các ngành công nghiệp phát thải nặng; và sử dụng AI để mô hình hóa các hệ thống phức tạp, như khí hậu của trái đất, vì vậy chúng ta có thể chuẩn bị tốt hơn cho những thay đổi trong tương lai.

Các tác giả cho rằng AI có thể là một nhân tố vô giá trong việc giảm thiểu và ngăn chặn tác động xấu của biến đổi khí hậu, nhưng nó không phải là giải pháp vạn năng và cần các chính sách chính trị cần thiết.

David Rolnick, tiến sĩ nghiên cứu tại Đại học Pennsylvania, trưởng nhóm tác giả đã viết rằng: “Chỉ riêng công nghệ là không đủ. Các công nghệ giúp giảm thiểu biến đổi khí hậu đã có trong nhiều năm qua, nhưng phần lớn không được xã hội áp dụng ở quy mô lớn. Mặc dù chúng tôi hy vọng học máy sẽ hữu ích trong việc giảm chi phí liên quan đến những dự án khí hậu, nhưng con người cũng phải quyết định hành động”.

Nghiên cứu gợi ý nhiều lĩnh vực có thể triển khai học máy, được phân loại theo tác động tiềm năng của chúng và liệu công nghệ có liên quan được phát triển đầy đủ để gặt hái thành quả nhất định, đặc biệt là:

Xây dựng hệ thống điện tốt hơn. Các hệ thống điện chứa rất nhiều dữ liệu, nhưng quá ít dữ liệu  được tận dụng. Học máy có thể giúp dự báo nhu cầu sản xuất điện, cho phép các nhà cung cấp tích hợp tốt hơn các nguồn tài nguyên tái tạo vào lưới điện quốc gia, và giảm lượng chất thải. Phòng thí nghiệm UK DeepMind của Google đã mô phỏng dự án này, sử dụng AI để dự đoán sản lượng năng lượng của các trang trại gió.

Khí nhà kính không chỉ được thải từ động cơ và nhà máy điện. Phần lớn đến từ sự tàn phá cây cối, đất than bùn và những thực vật hấp thụ carbon trong quá trình quang hợp qua hàng triệu năm. Phá rừng và nông nghiệp không bền vững dẫn đến việc carbon này được thải trở lại khí quyển, nhưng chúng ta có thể sử dụng hình ảnh vệ tinh và AI để xác định những nơi đang xảy ra hiện tượng này và bảo vệ các bể chứa carbon tự nhiên đó.

Một nghiên cứu chỉ ra rằng, 9% lượng khí thải nhà kính toàn cầu đến từ việc sản xuất bê tông và thép. Học máy có thể giúp giảm con số này bằng cách giúp phát triển các vật liệu carbon thấp thay thế cho các vật liệu trên. AI giúp nhà khoa học khám phá các vật liệu mới bằng cách cho phép mô hình hóa các tính chất và tương tác của các hợp chất hóa học chưa từng thấy trước đây.

Những tác động lớn nhất của biến đổi khí hậu trong những thập kỷ tới sẽ được gây ra bởi các hệ thống cực kỳ phức tạp, như những thay đổi trong lớp phủ mây và của lớp băng. Đây chính xác là loại vấn đề mà AI rất giỏi trong việc đào sâu nghiên cứu. Mô hình hóa những thay đổi này sẽ giúp các nhà khoa học dự đoán các sự kiện thời tiết cực đoan, như hạn hán và bão, từ đó giúp các chính phủ bảo vệ chống lại các tác động xấu nhất của chúng.

Ngành giao thông vận tải chiếm 1/4 lượng khí thải CO2 toàn cầu, với 2/3 số này được tạo ra do giao thông đường bộ. Cũng như hệ thống điện, học máy có thể giúp lĩnh vực này hiệu quả hơn, giảm số lượng hành trình lãng phí, tăng hiệu quả của các phương tiện và chuyển hàng hóa sang các lựa chọn carbon thấp như đường sắt. AI cũng có thể giảm việc sử dụng xe hơi thông qua việc triển khai các phương tiện tự lái dùng chung, dù công nghệ này mới chỉ đang được phát triển.

Năng lượng tiêu thụ trong các tòa nhà chiếm 1/4 lượng thải CO2 toàn cầu. Các tòa nhà tồn tại lâu dài và hiếm khi được trang bị thêm công nghệ mới. Chỉ cần thêm một vài cảm biến thông minh để theo dõi nhiệt độ không khí, nhiệt độ nước và sử dụng năng lượng, chúng ta có thể giảm 20% mức sử dụng năng lượng trong một tòa nhà và các dự án quy mô lớn - giám sát toàn thành phố - có thể còn có tác động lớn hơn.

Giải pháp này tuy là một giả định, nhưng là một trong những điều mà các nhà khoa học hy vọng được ứng dụng vào thực tiễn nhất. Nếu chúng ta có thể tìm cách làm cho các đám mây phản chiếu nhiều hơn hoặc tạo ra các đám mây nhân tạo, chúng ta có thể phản chiếu nhiều hơn nhiệt lượng của Mặt trời trở lại không gian. Tuy nhiên, đây vẫn là một vấn đề lớn, và cần phải đánh giá các hiệu ứng phụ tiềm ẩn. AI có thể được ứng dụng, nhưng sẽ có những thách thức quan trọng về việc quản lý.

Nguyễn Thái

Diễn tập ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai năm 2021

Chiều 30/11, trường Đại học Phòng cháy, chữa cháy tổ chức buổi diễn tập phương án ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2021.